VII. Uluslararası Türk Dili Kurultayı – Ankara 2012
Türkiye Cumhuriyetinin temellerinin Türk kültürü temelinde yükseldiğini söyleyen ve kültürün en önemlisi aktarıcısının dil olduğunun farkında olan, bu nedenle de 1924 yılında Türkiyat Enstitüsünün kurulmasını isteyen Mustafa Kemal Atatürk 1928 yılında Yazı Devrimi’ni gerçekleştirmiş ve 1932 yılında da Türk dilinin inceliklerini ortaya koymak ve onu dünya dilleri arasında niteliğine yakışır bir yerde tutmak üzere Türk Dil Kurumunun kurulmasını sağlamıştır.
Mustafa Kemal Atatürk kurumu kurmakla kalmamış Türkçenin geliştirilmesi için derhal kurultay düzenlenmesi talimatını vermiştir. Bunun üzerine kurum 1932 yılında İstanbul’da Dolmabahçe Sarayı’nda Birinci Türk Dil Kurultayı’nın toplanmasını sağlamıştır. Atatürk bu kurultaya bizzat katılmış tüm bildirileri dinlemiş ve dil bilginleriyle görüş alışverişinde bulunmuştur. Üç bine yakın dinleyicinin katıldığı kurultaya yurt dışından da araştırmacılar iştirak etmiştir. 26 Eylül 1932 yılında başlayan bu kurultayın başlangıç tarihi Halit Fahri Ozansoy tarafından “Dil Bayramı” olarak önerilmiş ve bu tarih Türkiye’de o günden bu yana “Dil Bayramı” olarak kutlanagelmiştir. Avrupa Konseyi de 2001 yılında TDK’nın önerisiyle 26 Eylül tarihini “Avrupa Diller Günü” olarak kabul etmiştir.
İkincisi 1934, üçüncüsü 1936 yıllarında yine Atatürk’ün öncülüğünde Dolmabahçe Sarayı’nda gerçekleştirilen kurultay zaman içerisinde “Genel Kurul” haline dönüşmüş ve kurumun iki yıllık çalışmalarının raporlarının, bütçesinin, bilançosunun okunduğu toplantılar haline gelmiştir.
Atatürk’ün katıldığı ve daha sonraki kurultayların tarihleri ve yerleri aşağıda gösterilmiştir:
Birinci Türk Dili Kurultayı, İstanbul, Dolmabahçe Sarayı, 26 Eylül – 4 Ekim 1932
İkinci Türk Dil Kurultayı, İstanbul, Dolmabahçe Sarayı, 18 – 23 Ağustos 1934
Üçüncü Türk Dil Kurultayı, İstanbul, Dolmabahçe Sarayı, 24 – 31 Ağustos 1936
Dördüncü Türk Dil Kurultayı, Ankara, DTCF Salonu, 10 – 14 Ağustos 1942
Beşinci Türk Dil Kurultayı, Ankara, 26 – 30 Kasım 1945
Altıncı Türk Dil Kurultayı, Ankara, 19 – 23 Aralık 1949
Olağanüstü Türk Dil Kurultayı, Ankara, 8 – 10 Şubat 1951
Yedinci Türk Dil Kurultayı, Ankara, 19 – 23 Temmuz 1954
Sekizinci Türk Dil Kurultayı, Ankara, 1 – 5 Temmuz 1957
Dokuzuncu Türk Dil Kurultayı, Ankara, 11 – 15 Temmuz 1960
Onuncu Türk Dil Kurultayı, Ankara, 8 – 12 Temmuz 1963
Olağanüstü Türk Dil Kurultayı, Ankara, 13 Temmuz 1964
On Birinci Türk Dil Kurultayı, Ankara, 9 – 12 Temmuz 1966
On İkinci Türk Dil Kurultayı, Ankara, 4 – 8 Temmuz 1969
On Üçüncü Türk Dil Kurultayı, Ankara, 3 – 6 Temmuz 1972
On Dördüncü Türk Dil Kurultayı, Ankara, 7 – 19 Temmuz 1974
On Beşinci Türk Dil Kurultayı, Ankara, 9 – 12 Temmuz 1976
On Altıncı Türk Dil Kurultayı, Ankara, 8 – 11 Temmuz 1978
On Yedinci Türk Dil Kurultayı, Ankara, 28 – 30 Ekim 1980
On Sekizinci Türk Dil Kurultayı, Ankara, 12 – 14 Temmuz 1982
Bu kurultayların akademik bir şekilde yapılması arzusunu 1936 yılında TBMM açış konuşmasında dile getiren Atatürk’ün bu isteği, 1983 tarihinde yeniden yapılanan Türk Dil Kurumu tarafından 1988 yılından itibaren dört yılda bir düzenlenen “akademik kurultay” niteliğine tekrar kavuşarak gerçekleştirilmiştir.
1988 tarihinden itibaren gerçekleştirilen kurultaylara dünyanın dört bir tarafından Türk dili ile ilgilenen bilim adamları katılmış ve bildirileriyle Türk diline büyük hizmetlerde bulunmuşlardır.
Bu yıl yedincisi düzenlenecek olan akademik nitelikteki Türk Dili Kurultaylarını geçmişi kısaca şu şekildedir:
Birinci Uluslararası Türk Dili Kongresi
26 Eylül – 3 Ekim 1988 tarihlerinde Ankara’da toplanmıştır. Yirmi yedisi Türkiye’den, otuz ikisi yurt dışından elli dokuz bilim adamı bildiri sunarak katılmıştır.
İkinci Uluslararası Türk Dili Kongresi
26 Eylül – 1 Ekim 1992 tarihlerinde İstanbul’da toplanmıştır. Yirmi yedisi Türkiye’den, otuz beşi yurt dışından altmış iki bilim adamı katılarak bildiri sunmuştur.
Üçüncü Uluslararası Türk Dili Kurultayı
23 – 27 Eylül 1996 tarihlerinde Ankara’da toplanmıştır. Yirmi bir ülkeden yüz yirmi sekiz bilim adamının katıldığı toplantıya yüz otuz bir bildiri sunulmuştur.
Dördüncü Uluslararası Türk Dili Kurultayı
24 – 29 Eylül 2000 tarihlerinde Çeşme’de düzenlenmiştir. Kurultaya on dokuz ülkeden iki yüz on dokuz bilim adamı bildiriyle katılmıştır.
Beşinci Uluslararası Türk Dili Kurultayı
20 – 26 Eylül 2004 tarihlerinde Ankara’da yapılmıştır. Doksan dördü yurt dışından, yüz yetmiş sekizi Türkiye’den iki yüz yetmiş iki bilim adamı bildiriyle katılmıştır.
Altıncı Uluslararası Türk Dili Kurultayı
Türk Dil Kurumu 1988 yılından itibaren uluslararası nitelik kazanan Türk Dili Kurultaylarının altıncısını 34 ülkeden katılımcısı ile 20-25 Ekim 2008 tarihleri arasında gerçekleştirdi. Bu kurultay, TDK tarafından şimdiye dek yapılmış en geniş katılımlı kurultay oldu. Bu kurultayda toplam 436 bildiri sunuldu.
Yedinci Uluslararası Türk Dili Kurultayı
Bu yıl 24-28 Eylül 2012 tarihleri arasında Ankara’da düzenlenecek olan kurultayın konuları şu şekilde belirlenmiştir:
1. Türk dil bilgisi araştırmaları
2. Karşılaştırmalı Türk dili araştırmaları (Tarihî ve çağdaş Türk dili alanı)
3. Türk dilinin köken bilgisi araştırmaları
4. Türk dili ağız araştırmaları
5. Türk sözlükçülüğü araştırmaları
6. Terim araştırmaları
7. Türk dil bilimi araştırmaları
8. Türk işaret dili araştırmaları
9. Bilgisayarlı dil bilimi araştırmaları
10. Altayistik araştırmaları
11. Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi araştırmaları
12. Farklı disiplinler açısından Türk dili
13. Dil ilişkileri
14. Edebî metinlerin dili
15. Sözlü dil araştırmaları
16. TDK ve Türkoloji tarihçesiyle ilgili araştırmalar(bilim tarihi, biyografiler vb.)
17. Yazım ve anlatım sorunları
18. Türk dili araştırmalarında yöntem sorunları
Bu kurultayda sunulacak olan bildiri başlıkları ve bilim adamlarının listesini görmek için tıklayınız.
Dünyanın dört bir tarafından gelecek olan bilim adamlarıyla tanışmak ve Türk dili hakkında ufkunuzu genişletmek için çok iyi bir olanak olduğunu düşündüğümüz bu kurultayı kaçırmamanızı tavsiye ederiz.
Kurultaya ait web sayfası için tıklayınız.
Okuduğunuz bu yazı o kadar beğenildi ki, bugün 1 kez, toplamda ise 1 kez okunmuştur.
